“Sözün afeti, yalandır.” Gurer’ul-Hikem, 3957 İmam Ali (a.s)

El-Hakim Fatımi ve Kıpti Zımmiler

  Kıptilerin İslam’ı kabul etmeleri ve irtidatları üzerine bir inceleme Doç. Dr. Masumali Pençe, Doç. Dr. Muhammedali Kazım Bigi, Prof. Dr. Hadi Alimzade   Özet Müslüman Araplar eliyle fethedilmiş ülkelerde İslam’a girilmesi olgusu, İslam tarihi araştırmaları içinde kapalı ve tartışmalı mevzular cümlesindendir. Müslüman Mısır’da Kıptilerin toplumsal değişimine dair asıl kısım, dinlerinin Hıristiyanlıktan İslam’a dönüşmesiyle...

Taberî’nin İlmî ve Kültürel Şahsiyeti

Taberî’nin Hayatı Ebu Cafer Muhammed b. Cerir b. Yezid et-Taberî el-Âmulî1 224 Hicrî Kamerî (838 Miladî) veya 225 (839 Miladî) yılında dünyaya gelmiş -Taberî doğum tarihini tam olarak bilmediğini söylemiştir2- ve 310 (923 M.) yılının Şevval ayında vefat etmiştir. Hicrî üçüncü yüzyılın (Miladî 9. Yüzyıl) ikinci yarısında ve dördüncü yüzyılın...

Peygamberlerin Gönderiliş Felsefesi

Uğur AKTAŞ   Allah-u Teala insanı 2 boyutlu yaratmıştır. Bunlardan biri fiziksel, diğeri ise aklî yönüdür. Ve bu her iki yaratılış üzerine de insanlar farklı görüşler ve düşünceler ileri sürmüşlerdir. Yaratılıştaki bu 2 yönden insanı insan yapan esas faktör ikinci yönü olan aklî boyutudur. Çünkü insan eğer aklını kullanamazsa bir hayvan...

Felsefe ve Felsefi Ekoller

Muhsin Gereviyan   Felsefeye Olan İhtiyaç Almış olduğumuz her karar ve atmış olduğumuz her adımda mutlaka kendimize şu soruyu yöneltmemiz gerekir: “Ben niçin bunu yapıyorum?” İlahi hekimler, Lemiyyeti (nasıllık-tabiat) sormayı, yani “niçin”liği, her şeyin temelindeki esaslı üç sorudan biri olarak görmüşlerdir. Bu üç soru: Niçinlik, varlık ve nasıllıktan ibarettir. Bu yüzden her bir bilimsel dalın...

Son Yarım Yüzyılda Felsefenin Durumu

Dr. Gulamhüseyin İbrahimi Dinani İle Söyleşi   Allah’ın adıyla. 〉 Sayın Dinani, yazılarınızda ve söyleşilerinizde defalarca açıkladığınız gibi en seçkin felsefe hocanız Allame Tabatabai idi. Bize kendisinin özelliklerinden ve neden seçkin biri olduğundan bir miktar bahsedebilir misiniz? Bu konu hakkında mükerrer konuşmalarım oldu. Allame Tabatabai’nin özellikleri epey fazladır. Kendisi aslında dört dörtlük...

Tebşîr-i Zuhûr ve “Eyüp Sultan”

Prof. Dr. HÜSEYİN HATEMİ   İstanbul'da halkın öteden beri Eyüp Sultan diye adlandırdığı ve "Eyüp" semtinde türbesini ziyaret ettiği zat, Ebu Eyyûb Hâlid ibn-i Zeyd-i Ensârî, Resûl-i Ekrem'in (s.a.a.) ashâbının büyüklerindendir. Resûl-i Ekrem (s.a.a.) Medine'ye şeref verdiği ve "Üzerimize ay doğdu/Veda' tepelerinden" gibi sevinçli nağmelerle karşılandığı 24 Eylül 622 cuma günü,...

Gazâlî Felsefeye Karşı mıydı?

Dr. Muhammed Hüseyin Gencî   Özet Din ve felsefe ilişkisi, tıpkı nakil ve akıl ilişkisi gibi eski zamanlardan beri çeşitli dinlerden olan mütefekkirlerin zihnini meşgul etmiş önemli meselelerdendir. Müslüman düşünürler de bundan müstesna değildir ve eserlerinde bu konuya değinmişlerdir. İslâm kültüründe kelâmcıların felsefenin temellerini şeriata aykırı gördükleri için felsefeye karşı çıktıkları meşhurdur....

Dinin Kemale Erdiği Gün

S. NECAT KARAKUŞ   Hicret’in onuncu yılının zilkade ayında, Peygamber’in hac farizasını yerine getirmek için Allah’ın evine gitmeye karar verdiği ve bütün Müslümanlardan bu seferde kendisine eşlik etmelerini istediği haberi halk arasında hızla yayıldı. Kısa sürede haber Medine’nin dışındaki köy ve şehirlere de ulaştı. Halk arasında tarifi imkânsız bir şevk ve...

Bi’set

Alican GÖREL   Bu yazıda 27 Recep günü münasebetiyle sizlere Hz. Muhammed-i Mustafâ’nın (s.a.a) “biset”inden (peygamberliğe seçilişinden) bahsetmek istiyoruz. Ancak önce bu mübarek bi’setin gerçekleştiği Arabistan Yarımadası’nın coğrafî, içtimaî ve siyasî konumunun kısaca tahlili, bu misyonun daha güzel ve belirgin bir şekilde anlaşılacağına yardımcı olacağına inanıyoruz. Arabistan’ı bazen coğrafî tanımlarla, bazen de...

Yezid’in Hilafet Serüveni

Cafer Bendiderya Yezid’in Muaviye'nin Yerine Geçişi   Yezid'e biat hikayesi bir hayli ilginç ve ibret vericidir. Bu yolda harcanan paralar astronomik rakamlara ulaşıyordu. Birçok toplantılar düzenlendi; Muaviye'nin de bulunduğu bu toplantılardan birinde Yezid bin Makfa Muaviye'yi göstererek "Emir'ül Mü'minin budur" deyip "Muaviye ölecek olursa o zaman da budur" diyerek Yezid' i gösterdi...

Hendek Savaşı

Seyyid Muhammed Caferi   Nakledildiği üzere Peygamber (s.a.a), Yahudilerin seçkin kabilesi Beni Nazir’i sürgün edince Beni Nazir kabilesi, Hayber bölgesine yerleşti. Beni Nazir önderleri, Kureyşi, Peygamber’e (s.a.a) karşı savaşmaya tahrik etmek için Mekke’ye gittiler. Beni Nazir ve Kureyş önderleri, Kâbe'nin kenarında, Muhammed’e (s.a.a) karşı, ölünceye kadar düşmanlıkta birlik içinde olacaklarına ilişkin...

Hayber Fethi Bayrak Hadisi (Hayber Hadisi)

  Seyyid Muhammed Mehdi Caferi Peygamber (s.a.a) hicri altıncı yılın zilhicce ayında Hudeybiye’den Medine’ye geri döndü. Sefer ayında (başka bir rivayete göre Rabi’ul Evvel ayında) da Hayber’e hareket etti. Peygamber (s.a.a), Hayber’e vardığında orduyu, Hayber ile Gatafan arasında yer alacak bir şekilde yerleştirdi. Çünkü Gatafanlılar'ın Hayber Yahudilerine yardıma koşacaklarının haberini almıştı. Allah Resulü...

Mübahele Olayı

Cafer BENDİDERYA   "Artık sana gelen bunca ilimden sonra, onun hakkında seninle çekişip-tartışmalara girişirlerse de ki: Gelin, oğullarımızı ve oğullarınızı, kadınlarımızı ve kadınlarınızı, kendimizi ve kendinizi çağıralım; sonra karşılıklı lanetleşelim de Allah'ın lanetini yalancıların üzerine kılalım." (Âl-i İmran / 61) Mübahele Nedir? Mübahele "behl" veya "bohl" kökünden olup serbest bırakmak ve bir şeyin...

Hz. Lokman-i Hekim (A.S)

Bismillahirrahmanirrahim Musa AYDIN   Hz. Lokman-ı Hekim, Kur’an’da da iki yerde ismi geçen, hakkında müstakil bir sure nazil olan hikmetiyle meşhur önemli bir tarihî şahsiyettir. Allah-u Teala Lokman suresinin 12. ayetinde onun hakkında şöyle buyurmaktadır: وَلَقَدْ اٰتَيْنَا لُقْمٰنَ الْحِكْمَةَ اَنِ اشْكُرْ لِلّٰهِ وَمَنْ يَشْكُرْ فَاِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهٖ وَمَنْ كَفَرَ فَاِنَّ اللّٰهَ غَنِىٌّ حَمٖيدٌ “Andolsun ki...

Fuzuli (Muhammed b. Süleyman)

Hazırlayan: Habip Coşkun Doğup Yaşadığı Yer Toplum bilimciler onun Oğuzların Bayat aşireti Türkmenlerinden olduğunu beyan etmişlerdir. Kayıtlarda doğum tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber Fuzûlî’nin 15. asrın sonları veya 16. asrın başlarında dünyaya geldiğini söylemişlerdir. Hangi şehirde doğduğu konusunda ihtilaflar mevcuttur. Ali onun Bağdat’lı, Kınalızade Hille’li, Riyazî ise Kerbela’lı olduğunu söylemişlerdir. Şair...

Safevi Döneminde İran ve Osmanlı Toplumsal İlişkileri

Dr. Ebulfazıl Abidini Özet İki Müslüman komşu ülke olan İran ve Osmanlı, tarih boyunca oldukça iyi ilişkiler içerisinde olmuşlardır. Elbette tarih sahnesinde bu uzun birliktelik bazen askeri ve siyasi çekişmelere sahne de olmuştur. Ama bu yaşanan krizler hiçbir zaman bu iki millet arasında var olan dostluğu derinden etkileyememiştir. Bu araştırmanın amacı; iki...

Ahmed’in Müsned’inde Şia’nın Yansımaları

Dr. S. Kazım Tababatai   Özet Ahmed b. Hanbel, Ehl-i Sünnet’in meşhur dört fıkıh okulundan birinin kurucusu ve önderidir. Onun Kitabu’l-Müsned’i de Sünnilerin en kapsamlı ve en eski külliyatlarından biri sayılmaktadır. Yaklaşık otuz bin hadis içeren ve telif zamanı bakımından Ehl-i Sünnet’in sıhah-ı sittesinden (altı sahih) önce olan bu kitap, daima Sünnilerin...

Başarılı Mücadele ve Âşûra Kıyamı

Muhammed TAHİR   Hamd, hamdın sâhibi Allah'adır. Kulu ve Resulü Muhammed Mustafa'ya, âl’ine ve ahdine vefalı kalan ashabına salat-u selâm olsun. Selâm olsun Hüseyn'e, oğlu Ali (Zeyn-ul Abidin)'e, onun evladına ve bütün varlıklarını Allah yolunda sarf eden taraftarlarına... Ey Allah’ım! Muhammed'in ve Ehl-i Beyti’nin hakkını çiğneyen ilk zâlime ve onun yolunu takip ederek...

İslamî Görüşe ve Psikolojik Çalışmalara Göre Çocukların ve Ergenlerin Cinsel Eğitimi

  Dr. Ali Naki Fakihî, Dr. Muhsin Şukufa Yekta, Ekrem Perend   Özet Cinsel eğitim, eğitim alanındaki önemli konulardan biridir. İnsanın şahsiyetinin nasıl şekil alacağı üzerinde önemli bir role sahiptir ve insanın düşüncelerini, duygularını ve davranışlarını etkiler. Bu konu önemli olmakla birlikte, özellikle de bizim ülkemizde bu alanda yapılmış kapsamlı ve uygun programlar...

Muhammed ibn-i Ebi Bekr’in Muaviye b. Ebi Süfyan’a Yazdığı Mektup

Rıza BAKIRLI Sayın okurlar, Muaviye’nin Hz. Ali’ye muhalefet bayrağını kaldırdığı sırada Hz. Ali’nin saflarında yer alan Muhammed bin Ebu Bekir ile Muaviye arasında bir takım yazışmalar söz konusu olmuştur. Bu yazışmalar o zamanda cereyan eden olaylara ışık tuttuğu gibi, aynı zamanda her iki tarafın mantığını da ortaya koymaktadır. Biz Ebu...

İslam’da Hicabın Kapsamının, Felsefesinin ve Eğitimsel Etkilerinin İncelenmesi

  Meryem Azimiyan, Dr. Said Beheştî   Özet Bu makalede İslam’da hicabın felsefesi, sınırları, eğitimsel etkileri ve hicabın içselleştirilmesinin yolları araştırılarak işlenmiştir. Bu araştırma bir tür tanımlayıcı araştırmadır. Kütüphane yöntemiyle bilgiler toplanmış, bilgilerin sınıflandırılması araştırma içerikli oldu. Kuran, sünnet, akıl ve fıtrat açısından hicabın felsefesi incelendikten sonra hicap için iki temel felsefeye ulaşıldı....